Καταστάσεις ύλης (Στερεά – υγρά – αέρια) – Μόρια

7 Νοεμβρίου 2015 E-twin-Young scientists, Φυσικές Επιστήμες

Καταστάσεις ύλης (Στερεά – υγρά – αέρια) – Μόρια. Διαχωρισμός υλικών σε στερεά , υγρά, αέρια, βίντεο και παιχνίδια με τα μόρια της ύλης, βασισμένα σε ένα παραμύθι !

Καταστάσεις ύλης (Στερεά – υγρά – αέρια) – Μόρια

Για την υλοποίηση του προγράμματος μας πολύτιμη βοήθεια με πληροφορίες μας παρέχει η Σοφία Λειβαδίτη (μια εκ των δύο διαχειριστών) και μας λύνει πολλές απορίες (την ευχαριστούμε θερμά γιαυτό !). Για να δούμε λοιπόν τι είναι ύλη :

« Ύλη είναι κάθε τι το οποίο καταλαμβάνει χώρο και έχει μάζα. Ο χώρος που καταλαμβάνει ένα υλικό σώμα, είναι ουσιαστικά ο όγκος του σώματος αυτού, ενώ μάζα είναι η ποσότητα της ύλης, από την οποία αποτελείται. Στον κόσμο που μας περιβάλλει, μπορούν να ανιχνευτούν διαφορετικά είδη ύλης. Για να τα ορίσουμε, χρησιμοποιούμε τη λέξη υλικό.
Στη φύση, η ύλη εμφανίζεται σε τρεις διαφορετικές φυσικές καταστάσεις. Στη στερεή, στην υγρή και στην αέρια. Η κατάσταση στην οποία βρίσκεται ένα υλικό, καθορίζεται από τον τρόπο με τον οποίο είναι συνδεδεμένα τα μόριά του.
Μεταξύ των μορίων των υλικών ασκούνται ελκτικές δυνάμεις, δηλαδή το κάθε μόριο, έλκει τα διπλανά του και αντίστοιχα έλκεται από αυτά με μια δύναμη.Το αν ένα υλικό βρίσκεται στη στερεά, στην υγρή ή στην αέρια κατάσταση καθορίζεται από την ισχύ των δυνάμεων που ασκούνται μεταξύ των μορίων τους. Δηλαδή, ανάλογα με το πόσο ισχυρές είναι οι δυνάμεις αυτές, τα υλικά είναι στερεά ( ισχυρές δυνάμεις ), υγρά ( λιγότερο ισχυρές ) και αέρια (ασθενείς έως και ανύπαρκτες).
Έτσι ,στα στερεά σώματα, τα μόριά τους βρίσκονται σε μόνιμες θέσεις και έχουν μια ελάχιστη κίνηση ‐ ταλάντωση, γύρω από τις καθορισμένες αυτές θέσεις. Τα στερεά επομένως, έχουν σταθερό σχήμα. Τα μόρια των υγρών, κινούνται άτακτα, « γλιστρώντας » το ένα πάνω στο άλλο.Αυτό κάνει τα υγρά, να ρέουν, και να παίρνουν το σχήμα του δοχείου, στο οποίο μεταγγίζονται.
Τα μόρια των αερίων, κινούνται ελεύθερα, μακριά το ένα από το άλλο, και όπως και τα υγρά, παίρνουν και αυτά το σχήμα του δοχείου στο οποίο περιέχονται, ή καταλαμβάνουν όλο το διαθέσιμο χώρο. Στη συμπεριφορά επομένως των υγρών, και των αερίων, υπάρχει μια ομοιότητα.»

Αρχικά με την συνάδελφό μου στο ολοήμερο, παρατηρώντας τα υλικά της τάξης και της γωνιάς της επιστήμης κάναμε ένα διαχωρισμό των υλικών. Μιλήσαμε από τι υλικό είναι το κάθε αντικείμενο και κατηγοριοποιήσαμε τα υλικά. (τις φωτογραφίες με τα μπαλόνια (αέριο) τις έσβησα καταλάθος ..) Για τα αέρια: βγήκαμε έξω και νιώσαμε τον αέρα στο πρόσωπό μας, τον ακούσαμε αφήνοντας ένα μπαλόνι να ξεφουσκώσει, πήραμε βαθιές αναπνοές και φυσήξαμε.. φουσκώσαμε μία σακούλα και ένα μπαλόνι ..

Καταστάσεις ύλης (Στερεά - υγρά - αέρια) - Μόρια — Παρατηρώντας τα υλικά …

Η ενασχόλησή μας συνεχίστηκε με το καταπληκτικό παραμύθι που έγραψε η Σοφία .. Με λίγα λόγια το παραμύθι αναφέρεται σε ένα γίγαντα που πεινασμένος καταφθάνει στην χώρα των τοσοδούληδων. Οι κάτοικοι του φτιάχνουν μια πίτα μεγάλη (για αυτούς) και μικρή (για αυτόν), που τελικά την τρώνε οι τοσοδούληδες κόβοντάς της σε πολύ μικρά κομμάτια. Εκείνη την στιγμή καταφθάνει και ο επιστήμονας με το μικροσκόπιό του για να λύσει πολλές απορίες …

Στην συνέχεια είδαμε τα παρακάτω βίντεο και προσπαθήσαμε να αποδώσουμε τα μόρια με διάφορους τρόπους. Χρησιμοποιώντας πλαστελίνη, με την δραματοποίηση,κάνοντας φύλλα εργασίας.

(Η αρχική πηγή του φύλλου εργασίας είναι από εδώ )

Επειδή μας άρεσε πολύ το παραμύθι και μέχρι να έρθουν στο νηπιαγωγείο μας οι καταπληκτικές κούκλες που έχουν φτιάξει τα κορίτσια από το σχολείο της Δράμας είπαμε να δοκιμάσουμε να φτιάξουμε τις δικές μας με χάρτινες σακούλες διαφορετικού μεγέθους για τους τρεις ήρωες. Αφού αποφασίσαμε ποια ταιριάζει με κάθε ήρωα και βρήκαμε το μέγεθος του προσώπου χρησιμοποιώντας ένα στεφάνι για τον γίγαντα , και μουσικά όργανα για τους άλλους δύο, τους φτιάξαμε με πολύ μεράκι .. Τι λέτε;