Γκουέρνικα – Picasso | Πόλεμος και Ειρήνη !

26 Οκτωβρίου 2014 28η οκτωβρίου - Εθνική εορτή, Τέχνη στο Νηπιαγωγείο

Γκουέρνικα – Picasso | Πόλεμος και Ειρήνη ! Ο γνωστός πίνακας του Picasso, παρατηρείται, αναλύεται, ζωγραφίζεται και ζωντανεύει από τα ίδια τα παιδιά !! Γνωρίζουμε τον πόλεμο μέσα από την φρίκη του και μας δίνεται η αφορμή να συζητήσουμε για την Ειρήνη !

Γκουέρνικα – Picasso

Η εθνική μας εορτή (28η Οκτωβρίου) μας έδωσε μία καλή αφορμή για να ασχοληθούμε με ένα καταπληκτικό πίνακα που ζωγράφισε ο γνωστός ζωγράφος Picasso και είναι γνωστός με τον τίτλο : Guernica.

Ζωγραφίστηκε το 1937 και απεικονίζει την πόλη Γκουέρνικα της Ισπανίας η οποία βομβαρδίστηκε κατά τη διάρκεια ενός τρομερού εμφύλιου πολέμου. Ο πίνακας έχει πολύ μεγάλες διαστάσεις, πολύ μεγαλύτερες από τον τοίχο ενός δωματίου.

«Αυτός ο τεράστιος καμβάς (3,54×7,82μ.)[1] περιγράφει την απανθρωπιά, τη βιαιότητα και την απόγνωση του πολέμου. Ήταν παραγγελία της δημοκρατικής κυβέρνησης της Ισπανίας για τη Διεθνή Έκθεση του Παρισιού το 1937[2]. Ο Πικάσο εμπνεύστηκε το έργο όταν, στις 26 Απριλίου της ίδιας χρονιάς, στα πλαίσια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου, Γερμανοί πιλότοι της αεροπορίας των εθνικιστών βομβάρδισαν την κωμόπολη Γκερνίκα της Χώρας των Βάσκων.
Στο βομβαρδισμό εκείνο σκοτώθηκαν 1.650 άνθρωποι και ισοπεδώθηκε το 70% της πόλης με 32 τόνους εκρηκτικά. Ο Πικάσο απέφυγε να ζωγραφίσει αεροπλάνα, βόμβες ή ερείπια. Οι δύο κυρίαρχες μορφές του έργου είναι ένας ταύρος και ένα πληγωμένο άλογο με διαμελισμένα κορμιά και τέσσερις γυναίκες που ουρλιάζουν κρατώντας νεκρά μωρά. Αρχικά ο Πικάσο πειραματίστηκε με χρώμα, αλλά τελικά κατέληξε στο άσπρο-μαύρο και αποχρώσεις του γκρι, καθώς θεώρησε ότι έτσι δίνει μεγαλύτερη ένταση στο θέμα….
Λέγεται πως όταν οι Γερμανοί εισήλθαν στο Παρίσι κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στην προσπάθειά τους να βρουν καλλιτεχνικούς θησαυρούς και να τους κατασχέσουν, ένας Γερμανός Αξιωματικός έδειξε σε φωτογραφία τον πίνακα «Γκερνίκα» στον ίδιο τον Πικάσο που είχε προσαχθεί ρωτώντας τον: -Αυτόν τον πίνακα εσείς τον κάνατε; Κι εκείνος απήντησε με θάρρος: Όχι, Εσείς» πηγή : wikipedia

Ξεκινώντας λοιπόν την ενασχόλησή μας με τον πίνακα (έχοντας διαβάσει τις ακόλουθες αναρτήσεις : της Μαρίας από το Πυθαγόρειο ,της Κικής από το Blog : Χαρούμενες φατσούλες και από το blog : Kindergarten art class), αρχικά έδειξα στα παιδιά φωτογραφίες από διάφορα μέρη του πίνακα και τους ζήτησα να μου περιγράψουν τι έβλεπαν και τι θα μπορούσαν να έλεγαν οι εικονιζόμενοι της κάθε φωτογραφίας ! Πολλά νήπια αναγνώρισαν την ζωγραφική του Picasso μια και είχαμε ασχοληθεί μαζί του αρκετά πέρσι – «Το πρόσωπο και ο Picasso»). Ομολογώ ότι οι παρατηρήσεις και οι προτάσεις των παιδιών με εντυπωσίασαν !

Γκουέρνικα - Picasso | Πόλεμος και Ειρήνη ! — Απομονώθηκαν στοιχεία του πίνακα και παρουσιάστηκαν χωριστά !

Στη συνέχεια τους δόθηκε ο Πίνακας ολόκληρος για παρατήρηση και συζήτηση. Μιλήσαμε για τις μορφές, το συμβολισμό τους , τα χρώματα, για την πόλη που απεικονίζει κλπ. Μου έκανε εντύπωση πόσο εντυπωσιάστηκαν από τον πίνακα ! Παίξαμε μαζί του , ενώνοντας μεγάλα κομμάτια του και κοιτώντας τις λεπτομέρειές του !

Παρακολουθήσαμε το καταπληκτικό 3D βίντεο του πίνακα, (το είδανε πάνω από πέντε φορές !!)

Και αποφασίσαμε να αναπαραστήσουμε τον πίνακα ! Το κάναμε κομμάτι κομμάτι, προσθέτοντας κάθε φορά και ένα στοιχείο του. Μόλις έμπαινε το καινούργιο στοιχείο, ο πίνακας ζωντάνευε για λίγο αποκτούσε φωνή και κίνηση ! Η όλη διαδικασία μας άρεσε πάρα πολύ και δημιουργήσαμε σε φόντο άσπρο – μαύρο τελικά τον δικό μας πίνακα! Δείτε την διαδικασία :

Έχοντας διαβάσει και το αντιπολεμικό παραμύθι «Το μπλε σύννεφο», παρατηρήσαμε προς μεγάλη μας έκπληξη, στην σελίδα που έδειχνε την φρίκη του πολέμου στοιχεία από τον πίνακα του Picasso !

Αλλά τι διαφορετικό έχει ο παρακάτω πίνακας ; Δείχνει και αυτός την Guernica, ζωγραφισμένη από παιδιά με παιδιά !! « Έχει κυρία Ειρήνη εδώ ! Όλοι γελούν ..τα μαγουλάκια τους είναι κόκκινα !» Εστιάσαμε στις διαφορές και στις ομοιότητες !

Στην συνέχεια τους εμφάνισα τον πίνακα «Το παιδί με το περιστέρι» του Picasso και με μια φωνή είπαν «η Ειρήνη» !! Είναι καταπληκτικό με τι εικόνες έχουν συνδέσει τις δύο έννοιες ! Μιλήσαμε για το συμβολισμό που χρησιμοποιεί ο Picasso σε αυτόν τον πίνακα, για τα διαφορετικά χρώματα αλλά και τον τρόπο ζωγραφικής του ! Αναρωτηθήκαμε πως θα ήταν η Guernica, αν ήταν χρωματιστή (άλλωστε ο ίδιος ο Picasso αρχικά είχε δημιουργήσει τον πίνακα με διάφορα χρώματα), Δεν έμενε παρά να το δούμε στην πράξη και να μιλήσουμε για τα διαφορετικά συναισθήματα που ίσως μας προκαλούσε !

Ποιον από τους δύο προτίμησαν τα παιδιά; Τον ασπρόμαυρο ! Επόμενη κίνηση να δημιουργήσουμε την Guernica του πολέμου, χρησιμοποιώντας ασπρόμαυρους τόνους σε μαύρο ντεκόρ και την Guernica της Ειρήνης χρησιμοποιώντας διάφορα χρώματα σε γαλάζιο φόντο ! Μερικά παιδιά απέδωσαν καταπληκτικά λεπτομέρειες του πίνακα άλλα πάλι δημιούργησαν πιο ελεύθερα !

Η αλήθεια είναι ότι ήταν ένας πίνακας που με φόβιζε λίγο, πως θα τον παρουσιάσω και πως θα τον δεχτούν τα παιδιά ! Τα παιδιά όμως μου απόδειξαν ότι η τέχνη τελικά έχει τόση μεγάλη δύναμη και επίδραση σε όλους μας ! Ο πίνακας τα ενθουσίασε προς μεγάλη μου έκπληξη και μου ζήτησαν να τον προσθέσουμε, με κάποιο τρόπο, στην δραματοποίηση που θα παρουσιάσουμε την Δευτέρα στην γιορτή, στα άλλα τμήματα του σχολείου μας ! Εννοείτε ότι η επιθυμία τους διαταγή μου χααχαα